Czarny bez: właściwości lecznicze

Właściwości lecznicze czarnego bzu znane są już od starożytności. Do niedawna jeszcze roślinę tę czczono wręcz, kłaniając się przed nią lub zdejmując czapkę. Bez jest popularny w wielu ogrodach i warto go uprawiać nie tylko ze względu na jego piękne kwiaty i cudny zapach, ale też przez korzyści zdrowotne, jakie przynoszą preparaty z bzu. Bzy są łatwe w uprawie i niewymagające. Czarny bez właściwości lecznicze ma nieocenione, warto więc wiedzieć, jak i kiedy można go stosować.

Kwiaty bzu zawierają korzystne dla zdrowia flawonoidy, kwasy, olejki eteryczne, śluzy, sterole i związki aminowe. Niestety zawierają także związki toksyczne, które jednak w procesie suszenia ulegają rozkładowi. Świeże kwiaty bzu i niedojrzałe owoce są trujące.

Owoce krzewu składają się dodatkowo z witamin, antocyjanów, biopierwiastków i prostych cukrów. Fermentowanie owoców i suszenie pozbawia ich trujących właściwości.

Czarny bez właściwości lecznicze

Kwiaty bzu można stosować jako środek przeciwgorączkowy, np. przy grypie i przeziębieniach, gdyż mają one działanie napotne. Wraz z potem organizm pozbywa się niektórych zbędnych produktów przemiany materii organizmu. Bez ma więc działanie oczyszczające. Jest też moczopędny, co sprzyja nerkom. Systematyczne stosowanie kwiatów bzu, np. w postaci naparów, ma łagodne i długotrwałe działanie zmniejszające obrzęki górnych dróg oddechowych i pobudzające wydzielanie śluzu w oskrzelach.

Owoce działają podobnie jak kwiaty, z tym, że słabiej. Dodatkowo są lekko przeczyszczające. Napar z owoców wydaje się mieć pewne działanie przeciwbólowe, warto go więc stosować przy migrenach, rwie kulszowej, po zabiegach stomatologicznych etc.

Pewne badania sugerują, że wino z owoców bzu może działać podobnie jak wino z winogron – przeciwmiażdżycowo, łagodnie obniżając ciśnienie krwi. Podsumowując właściwości lecznicze:

• napary z kwiatów napotnie przy przeziębieniach i grypie
• preparaty z owoców przy zapaleniach żołądka lub jelit
• wspomagająco przy problemach naczyniowych i sercowych
• ogólnie wzmacniająco i uspokajająco

Czarny bez zastosowanie

Owoce wytrawiane spirytusem mogą powodować wymioty i omdlenia. Z suszonych kwiatów można robić napar i odwar, podobnie z dojrzałych owoców. Owoce można dodatkowo przerabiać na sok lub wino.

Bibliografia

Maciej Kora: Apteka w ogrodzie. 2003

Z dojrzałych owoców czarnego bzu można zrobić wino lub pyszny dżem. Fot. Nova, CC BY-SA.